MEDIACJE W SPRAWACH OSÓB NIELETNICH
Powrót
Drukuj
Pdf
Wypowiedz się

Przewodnią dyrektywą Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich jest dobro nieletniego. Przepisy mówią, że w sprawie nieletniego należy się przede wszystkim kierować jego dobrem, dążyć do osiągnięcia pozytywnych zmian w osobowości i zachowaniu nieletniego oraz zmierzać w miarę potrzeby do prawidłowego spełniania przez rodziców i opiekuna ich obowiązków wobec nieletniego, uwzględniając przy tym interes społeczny.
Wśród specjalistów wszechobecny jest pogląd, aby - jeśli cele wychowawcze można osiągnąć w inny sposób - unikać prowadzenia postępowania w sprawach nieletnich. Z każdym postępowaniem przed sądem wiąże się bowiem niebezpieczeństwo stygmatyzacji nieletniego w jego środowisku jako przestępcy, zdemoralizowanego, o złych skłonnościach itp. Nie ulega wątpliwości, że sąd nie jest najlepszym miejscem do podejmowania działań wychowawczych. 

Polskie przepisy prawa dają sądowi pewien alternatywny sposób reagowania na niepożądane zachowania nieletniego, wprowadzając możliwość kierowania sprawy do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. 

Nieletni zwłaszcza na początku postępowania mediacyjnego wyrażają zgodę na uczestnictwo w mediacjach, ponieważ sądzą, że pozwoli to im uniknąć kary. W trakcie postępowania mediacyjnego zmieniają swój stosunek do sprawy, jak i do samego przez nich pokrzywdzonego. Pokrzywdzony przestaje być osobą anonimową, do której nieletni ma stosunek obojętny. Staje się osobą, która wskutek działań nieletniego doznała szkody i cierpienia. Słuchając relacji pokrzywdzonego, nieletni lepiej rozumie krzywdę, którą wyrządził i zaczyna być za to odpowiedzialny. Następuje u nieletniego spontaniczna próba naprawy tego co się stało poprzez propozycje zadośćuczynienia szkody stosownie do możliwości samego nieletniego. A jest to niewątpliwie element wychowawczy wywołujący zmiany w osobowości nieletniego. 

Sąd rodzinny może kierować sprawę do postępowania mediacyjnego w każdym stadium postępowania, a zatem w czasie postępowania przed sądem, jak i w toku postępowania wykonawczego, a o skierowaniu decydują wyłącznie względy celowości oraz wzgląd na dobro nieletniego.

Do mediacji kieruje się w szczególności sprawy, których istotne okoliczności nie budzą wątpliwości. Jeśli nieletni utrzymuje, iż czynu nie dopuścił się, mediacja nie może być przeprowadzona. Mediacja nie może być przeprowadzona także wówczas, kiedy stan psychiki nieletniego wskazuje na konieczność jego leczenia. Nie należy kierować do mediacji spraw związanych z przestępczością zorganizowaną oraz kiedy wartość szkody jest bardzo wysoka. 

Uczestnikami mediacji są nieletni, pokrzywdzony oraz rodzice lub opiekun nieletniego, a jeśli pokrzywdzonym jest małoletni - także jego rodzice lub opiekun. Do postępowania mediacyjnego ma prawo skierować sprawę tylko sąd rodzinny. Może on jednak działać na wniosek - z inicjatywy - pokrzywdzonego i nieletniego. Może też skierować sprawę z urzędu, ale za zgodą osób pozostających w konflikcie. Należy także pamiętać, że uczestnicy mediacji mają prawo wycofać swoją zgodę na mediację w każdym stadium postępowania bez żadnych konsekwencji. 

Ugoda nie zastępuje orzeczenia sądu, ale sąd wydając orzeczenie powinien nim się kierować. 

Jeśli jesteś zainteresowany podjęciem postępowania mediacyjnego, skontaktuj się z nami - tel. +48 94 35234 75 lub 502257571. Możesz skorzystać także z naszego e-maila:

Powrót
Drukuj
Pdf
Wypowiedz się
Debug toolbar